Na szczeblu UE nie istnieją ustalone zasady dotyczące sposobu przeprowadzania ocen ryzyka (należy sprawdzić szczegółowe przepisy dotyczące oceny ryzyka w danym kraju). Istnieją jednak dwie zasady, które należy zawsze brać pod uwagę podczas przeprowadzania oceny ryzyka:
-
uporządkować ocenę, aby zagwarantować, że zostały nią objęte wszystkie istotne zagrożenia i rodzaje ryzyka (np. żeby nie pominąć prac takich jak sprzątanie, które mogą odbywać się poza normalnymi godzinami pracy, albo działów pomocniczych, np. zajmujących się zagęszczaniem odpadów);
-
gdy ryzyko jest ustalone, jego ocenę należy rozpocząć od pierwszej zasady, pytania, czy ryzyko da się zlikwidować.
Narzędzia OiRA mają pomóc zakładom w tym procesie. Zawierają one wskazówki, jak podejść do oceny ryzyka w uporządkowany sposób, a także wiele praktycznych rozwiązań, które pomogą użytkownikowi w podejmowaniu działań. Partnerzy krajowi OiRA dbają o to, by na szczeblu krajowym uwzględniono szeroki zakres możliwych zagrożeń w danym sektorze.
W europejskim poradniku do on oceny ryzyka w miejscu pracy proponuje się podejście oparte na kilku różnych etapach. Nie jest to jedyna metoda dokonywania oceny ryzyka, ponieważ istnieją różne metodologie prowadzące do tego samego celu. Nie ma jedynego "słusznego" sposobu przeprowadzania oceny ryzyka i w różnych sytuacjach mogą się sprawdzać różne podejścia.
Nie ma jednego „właściwego” sposobu przeprowadzania oceny ryzyka, a różne podejścia mogą sprawdzać się w różnych okolicznościach. W przypadku większości przedsiębiorstw, zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw, podejście stopniowe (obejmujące elementy zarządzania ryzykiem), takie jak przedstawione poniżej, powinno się sprawdzać.
- Etap 1. Identyfikacja zagrożeń i osób na nie narażonych
- Wskazanie w miejscu pracy elementów, które mogą być potencjalnie szkodliwe, oraz osób, które mogą być narażone na zagrożenia.
- Etap 2. Ocena i hierarchizacja rodzajów ryzyka.
- Oszacowanie istniejących zagrożeń (dotkliwość i prawdopodobieństwo ewentualnych szkód) i uszeregowanie ich według ważności.
- Etap 3. Podejmowanie decyzji o działaniach zapobiegawczych i ich wdrażanie
- Określenie odpowiednich środków w celu wyeliminowania lub kontrolowania ryzyka i podjęcie działań. Wprowadzenie środków zapobiegawczych i ochronnych za pośrednictwem planu ustalania priorytetów.
- Etap 4. Monitorowanie i przegląd
- Ocena powinna być regularnie aktualizowana.
Wszystkie narzędzia OiRA odpowiadają wyżej wymienionym etapom.
Sporządzanie dokumentacji oceny ryzyka
Należy prowadzić rejestr wyników ocen ryzyka w miejscu pracy. Taki rejestr można wykorzystać jako podstawę do:
- przekazywania informacji zainteresowanym osobom;
- oceny, czy wprowadzono niezbędne środki;
- sporządzenia dowodów dla organów nadzoru;
- dokonania zmian, jeżeli okoliczności ulegną zmianie.
Zaleca się, aby w ewidencji znalazły się wyczerpujące dane na temat:
-
osoby (osób) dokonującej(ych) oceny (nazwisko i stanowisko)
-
charakteru zagrożeń i poziomu ryzyka
-
narażenia konkretnych grup pracowników
-
niezbędnych środków ochrony
-
wprowadzania środków ochrony, m.in. nazwisko osoby odpowiedzialnej i data
-
monitorowania i przeglądów procesu oceny, w tym daty i nazwiska uczestniczących osób;
-
udziału pracowników i ich przedstawicieli w procesie oceny.
Protokoły z ocen powinny być sporządzane przy konsultacji i udziale pracowników lub ich przedstawicieli oraz udostępniane im w celach informacyjnych. W każdym przypadku zainteresowani pracownicy powinni być informowani o wynikach każdej oceny dotyczącej ich stanowiska pracy oraz o działaniach, jakie należy podjąć w wyniku oceny.
Narzędzia OiRA umożliwiają udostępnienie różnych sprawozdań zawierających informacje o przeprowadzonej ocenie ryzyka i wprowadzonych środkach.